Miel Andriesse (1942) heeft al bijna 800 gastlessen gegeven over de Holocaust. Als peuter overleefde hij de oorlog bij een onderduikgezin, maar zijn ouders zijn vermoord in Auschwitz. We moeten die verhalen blijven vertellen, vindt hij. Maar ook aandacht voor actuele situaties mag niet ontbreken.

“De verhalen over de Holocaust en het gruwelijke lot van de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn nog steeds relevant. Ik merk dat jongeren over het algemeen geboeid luisteren. Maar de omstandigheden zijn wel anders nu. Mensen zien zoveel leed op tv en sociale media en dan kom ik ook nog eens mijn vreselijke verhaal vertellen. Dat vind ik wel eens moeilijk, maar ik weet ook dat ik het daarom juist moet blijven doen.

Er is te weinig kennis. Een groot deel van de mensen, en dat geldt ook voor volwassenen, kent niet het verschil tussen een Jood en een Israëliër. Ik leg uit dat ik als Jood in Nederland niet verantwoordelijk ben voor het beleid van de Israëlische regering. Net zomin dat een willekeurige katholiek verantwoordelijk is voor het misbruik in de kerk of een moslim voor de gruwelijkheden van IS. Als dat kwartje gevallen is, krijg je een heel ander gesprek.

Af en toe geef ik samen met Tanja Wolterbeek een gastles. Haar vader was gestationeerd bij de Nederlandse SD en heeft veel Joden opgepakt. Maar dat is niet haar schuld. Je mag een kind nooit veroordelen om wat zijn ouders hebben gedaan. Dat is de boodschap die wij tijdens die lessen willen uitdragen.

Mijn ouders zaten ondergedoken in de kleedruimte van een tennisvereniging, maar ze zijn verraden en opgepakt. Ze zijn naar kamp Vught gebracht en van daaruit naar Auschwitz vervoerd waar ze zijn vermoord. Ik ben opgegroeid in een Nederlands pleeggezin. De oorlog heeft grote invloed gehad op mijn leven, maar dat geldt ook voor Tanja.

Vrijheid betekent voor mij dat ik mag leven hoe ik wil. We kunnen elkaar de vrijheid geven door iedereen te respecteren zoals die is. Dat gun ik iedereen. Beoordeel die ander, maar veroordeel niet meteen. Wees open minded.”

Vrijheid is de verantwoordelijkheid van ons allemaal, wat doe jij voor vrijheid?